Η ναυμαχία της Ναυπάκτου 7 Οκτωβρίου 1571

   

Ασπιδοφόρος πεζοναύτης

Στα τέλη του καλοκαιριού του 1571 ο στόλος των χριστιανών συμμάχων άρχισε να συγκεντρώνεται στη Μεσσήνη της Σικελίας, λιμάνι που ανήκε στο Βασίλειο της Ισπανίας. Ο τουρκικός στόλος είχε αποπλεύσει από την Κωνσταντινούπολη στις 25 Απριλίου.

   

Γενίτσαρος

Οι Τούρκοι προκάλεσαν καταστροφές στις βενετικές κτήσεις της Κρήτης, της Κεφαλονιάς, των αλβανικών ακτών και της Δαλματίας.  Στο τέλος του καλοκαιριού ο οθωμανικός στόλος επέστρεφε νότια στα οθωμανικά νερά. Οι Οθωμανοί δεν φοβούντο τους χριστιανούς, προτιμούσαν όμως να ανεφοδιάσουν τα πλοία τους πριν αντιμετωπίσουν μια τόσο ισχυρή δύναμη.

   Στο μεταξύ ο χριστιανικός στόλος ενισχυόταν διαρκώς. Η δύναμη ήταν εντυπωσιακή για τα δεδομένα της εποχής. Ο βασιλιάς της Ισπανίας, η Βενετία, ο πάπας, ο δούκας της Σαβοΐας και οι ιππότες της Μάλτας έστειλαν στρατό στη Μεσσήνη. 209 γαλέρες, 6 γαλεάσες, 27 μεγάλα πλοία και πολλά μικρότερα. Ο στρατός που συνόδευε τον στόλο αριθμούσε 28.000 πεζούς, μισθοφόρους ή τακτικούς, αλλά και 2.000 τυχοδιώκτες.

   Στο στόλο υπηρετούσαν και πολλοί Έλληνες. Οι Ισπανοί υπολόγιζαν και σε βοήθεια των Ελλήνων της Πελοποννήσου.  Οι Έλληνες, όμως, ήταν διχασμένοι! Άλλοι πίστευαν ότι οι Δυτικοί θα μας απαλλάξουν από τον οθωμανικό ζυγό ενώ άλλοι τους θεωρούσαν χειρότερους από τους Οθωμανούς.

   Παρά την ισχύ του ο χριστιανικός στόλος ήταν διχασμένος. Οι Βενετοί δυσπιστούσαν προς τους Γενουάτες και του Ισπανούς και τούμπαλιν. Προβλήματα δημιουργούσε και η Γαλλία, η οποία είχε καλές σχέσεις με τους Οθωμανούς και προσπαθούσε να διασπάσει τους χριστιανούς.

Μαυριτανός πεζοναύτης

   Ο τουρκικός στόλος αριθμούσε περίπου 200 γαλέρες. Στη Ναύπακτο οι Τούρκοι επιβίβασαν στα πλοία τους 10.000 γενιτσάρους, 2.000 σπαχήδες, 2.000 τυχοδιώκτες.

   7 Οκτωβρίου 1571 τα πρώτα τουρκικά πλοία ξεπροβάλουν μέσα από την πρωινή ομίχλη. Η απόσταση που τα χωρίζει από τα χριστιανικά είναι 14 χιλιόμετρα. Όσο προχωρούσαν οι ετοιμασίες, τόσο μεγάλωνε ο θρησκευτικός φανατισμός και στις δύο πλευρές. Στη χριστιανική παράταξη οι ιερείς ή οι κυβερνήτες μετέφεραν τον Εσταυρωμένο  από την πλώρη ως την πρύμνη, καλώντας τα πληρώματα να υπερασπιστούν τη χριστιανική πίστη και διαβεβαιώνοντάς τα ότι ο ίδιος ο Χριστός θα κατέβαινε  από τους ουρανούς για να πολεμήσει μαζί τους.

   Οι αντίπαλοι βρίσκονταν σε απόσταση 6 χιλιομέτρων. Ύμνοι στο Χριστό και την Παναγία ακούγονταν από τα χριστιανικά πλοία ενώ ο σκληρός ήχος του τυμπάνου, που έδινε ρυθμό τους κωπηλάτες, κυριαρχούσε. Η θάλασσα ήρεμη, ένα ελαφρύ αεράκι δίνει ώθηση στα χριστιανικά πλοία και στέλνει τον καπνό από τα πυροβόλα στους Τούρκους. Οι Τούρκοι δίνουν το σύνθημα για γενική επίθεση και από τα πληρώματά τους ακούγονται πολεμικές ιαχές. Οι αιφνιδιαστικές ομοβροντίες των χριστιανών έχουν θανατηφόρα αποτελέσματα. Η τουρκική παράταξη έχει μετατραπεί σε ένα συνονθύλευμα κτυπημένων σκαφών και φλεγομένων πλοίων. Ναυαγοί, βαρέλια, όπλα, ιστία, ξάρτια και ξύλα από τα πλοία επέπλεαν, ενώ οι κραυγές των δεμένων κωπηλατών που βυθίζονταν μαζί με τα σκάφη τους αντηχούσαν ολόγυρα.

Θωρακισμένος Αρκεβουζιοφόρος

   Σε κάποια τουρκικά σκάφη οι χριστιανοί κωπηλάτες είχαν κατορθώσει να απελευθερωθούν και να επιτεθούν στους δεσμώτες τους, με αποτέλεσμα να προκληθεί αναστάτωση σε πολλές γαλέρες. Μεγάλες απώλειες είχαν και οι χριστιανοί. Οι Τούρκοι στρατιώτες διατηρούσαν το ηθικό τους και βγάζοντας πολεμικές κραυγές επιτίθεντο στους χριστιανούς.

    Η θάλασσα είχε γεμίσει αίμα και σώματα νεκρών και τραυματιών, τα οποία επέπλεαν ανάμεσα στα ναυάγια. Από παντού ακούγονταν κραυγές χριστιανών και μουσουλμάνων σε διάφορες γλώσσες, κυρίως ιταλικά, ελληνικά, τουρκικά, αραβικά, ισπανικά, αλβανικά και κροατικά.

Η συντριβή των Οθωμανών απέκοψε την επεκτατική τους πολιτική στην Ευρώπη, όμως, κυριάρχησαν στη Μεσόγειο για πολλά ακόμη χρόνια!

Πηγή: Στρατιωτική Ιστορία-Μεγάλες μάχες- Η ναυμαχία της Ναυπάκτου, εκδόσεις Περισκόπιο, σελ. 21-51 

Εικονογράφηση, Χρήστου Γιαννόπουλου

Η "Ναυμαχία της Ναυπάκτου" Πίνακας του Πάολο Βερονέζε